Η καμπάνα της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου
Εδώ και εκατό και πλέον χρόνια, χτυπά πρωί και απόγευμα, γιορτή και καθημερινή και κάθε φορά ανάλογα με τα γεγονότα. Άλλοτε γιορτινά και χαρούμενα, άλλοτε πένθιμα και λυπητερά, άλλες φορές πάλι να μας προειδοποιήσει για κίνδυνο, πυρκαγιές κ.α.
Μα και σε κρίσιμες στιγμές της πατρίδας, του έθνους και του λαού χτυπούσε λες και είχε ανθρώπινη λαλιά. Το 1922 με τη Μικρασιατική καταστροφή χτυπούσε λυπητερά λες και ο ήχος της σκόρπιζε θρήνο για τα παλικάρια που χάθηκαν στην Μ. Ασία. Το 1940 χτυπούσε με έναν ενθουσιασμό που ξεσήκωνε τα ελληνόπουλα να πολεμήσουν στο αλβανικό μέτωπο.
Πρόσεξες μου είπε η μάνα μου τι γλυκιά φωνή έχει, τι μελωδικός βροντερός ήχος συνεχίζεται στον αντίλαλο της; Διαφέρει από τις άλλες καμπάνες. Απ’ όπου κι αν πέρασα δεν άκουσα τόσο γλυκό, μελωδικό, καθαρό και βροντερό ήχο.
Ένα απ’ τα καλύτερα Λιτοχωρνά καράβια ήταν το «Ευαγγελίστρια». Ήταν ένα πανέμορφο δικάταρτο σκαρί χωρητικότητας γύρω στους 20 τόνους.
Το «Ευαγγελίστρια» φόρτωνε ξυλεία απ’ το Άγιο Όρος και την μετέφερε στη Σμύρνη. Απ΄ τη Σμύρνη πάλι, αφού ξεφόρτωνε την ξυλεία, φόρτωνε και κουβαλούσε αλάτι για τη Θεσσαλονίκη. Ταξίδευε στην Πόλη, στη Σμύρνη και σε όλα τα παράλια της Μ. Ασίας. Όταν πέρασαν μια μεγάλη φουρτούνα οι ιδιοκτήτες, Ζαχαρίας και Αθανάσιος Καρπώνης, Ζάχος Τιάος ή Δαδούλης και Θανάσης Μαυρουδής, έταξαν να φέρουν μια καμπάνα απ’ τις καλύτερες που έχουν τα μοναστήρια στην εκκλησία του Αγ. Νικολάου. Οι καλύτερες και ονομαστές καμπάνες αλλά και οι ακριβότερες εκείνης της εποχής, κατασκευάζονταν στην Αργυρούπολη, στα ενδότερα της Μ. Ασίας.
Η μεταφορά της καμπάνας ήταν πάρα πολύ δύσκολη. Αραμπάδες, ειδικά κάρα και ειδικευμένοι εργάτες ξεφόρτωσαν την καμπάνα στο λιμάνι της Σμύρνης. Μετά έπρεπε να την παραλάβουν άνθρωποι με μεγάλη ναυτική πείρα, να την ανεβάσουν με τα παλάκη (είδος τροχαλίας) μέσα στο καΐκι, να την τοποθετήσουν στο κέντρο του αμπαριού, να κατασκευάσουν ειδικά ξύλινα τελάρα για να μην χτυπηθεί, διότι το φορτίο ήταν βαρύ και ογκώδες. Σε λίγο όλα ήταν έτοιμα. Η άγκυρα σηκώθηκε και καθώς φύσηξε ο άνεμος, τα πανιά φουσκώσανε και το «Ευαγγελίστρια» σαν λευκό γοργόφτερο πουλί γλιστρούσε στο γαλάζιο του Αιγαίου χρώμα, αφού έβαλε πλώρη για τη Μυτιλήνη.
Δεύτερος σταθμός ήταν η Χαλκιδική και τρίτος και τελευταίος οι Άγιοι Θεόδωροι στο Λιτόχωρο. Η καμπάνα των Αγίων Θεοδώρων χτυπούσε δυνατά, γιορτερά και πλήθος κόσμου περίμενε το μεγάλο τάμα των ναυτικών, που έφτασε σώο και αβλαβές. Και πάλι με πολύ κόπο, με χοντρά σκοινιά σιγά σιγά βιράριζαν την καμπάνα που είχε μεγάλο βάρος, ώσπου το τέλος ήταν επιτυχές και τα πρόσωπα των ναυτικών άστραφταν από χαρά και ικανοποίηση. Η καμπάνα ήταν πια στον τελικό προορισμό, στο καμπαναριό του Αγίου Νικολάου.
Αποσπάσματα από το άρθρο της Ελένης Ρέμπελου- Δεληγιάννη "Η καμπάνα του Αγίου Νικολάου"
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ “ΔΗΜΟΤΗΣ”